无障碍阅读 关怀版

བོད་ཡིག་ཐ་སྙད་བཀས་བཅད་སྤྱི་བསྒྲགས། བསྡོམས་འདོན་ཐེངས་༡༠༢

དུས་ཚོད། 2020-03-01 རྩོམ་པ་པོ ལྷ་དབང་། རྩོམ་སྒྲིག བཀས་བཅད་ཁྲུའུ།
text-justify-trim:punctuation'>

 

一、疫病名称

གཅིག  ནད་ཡམས་ཀྱི་མིང་།

新型冠状病毒肺炎

(新冠肺炎)

ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གསར་པའི་གློ་ཚད།

ཏོག་གསར་གློ་ཚད

病毒性肺炎

ནད་དུག་གློ་ཚད།

不明原因肺炎

ནད་རྐྱེན་མི་གསལ་བའི་གློ་ཚད།

严重急性呼吸综合征(非典)

དོས་དྲག་ཆེ་བའི་དབུགས་ལམ་འདུས་ནད།དམིགས་བསལ་གློ་ཚད

严重急性呼吸道感染

དོས་དྲག་ཆེ་བའི་དབུགས་ལམ་གྱི་འགོས་ནད།

急性呼吸窘迫综合征

དོས་དྲག་དབུགས་བསྡམསའགགའདུས་ནད།

中东呼吸综合征

དབུས་ཤར་གྱི་དབུགས་ལམ་འདུས་ནད།

呼吸道疾病(呼吸系统疾病)

དབུགས་ལམ་ནད་གཞིདབུགས་ལམ་མ་ལག་གི་ནད་གཞི

二、传染防控

གཉིས།  འགོས་ཁྱབ་འགོག་ཟོན།

国际关注的突发公共卫生事件

རྒྱལ་སྤྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་པའི་གློ་བུར་དུ་ཐོན་པའིཐོལ་བྱུང་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་དོན་རྐྱེན།

乙类传染病

འགོ་ནད་ཁ་པའི་རིགས།

人传人

མི་ནས་མི་ལ་འགོ་བ།

人际传播

མིའི་བར་འགོས་ཁྱབ་འགྲོ་བ།ན་ཚའི་རིགས

行走的传染源

འཁྱེར་འགྲོའི་འགོ་ཁུངས།    འགྲོ་སྐྱོད་འགོ་ཁུངས།

潜伏期

གབ་ཡུན།

无症状的潜伏期

ནད་རྟགས་མེད་པའི་གབ་ཡུན།

特定传染病

དམིགས་བསལ་འགོས་ནད།

病毒携带者

ནད་དུག་ཡོད་མཁན།

无症状携带者

ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་དུག་ཡོད་མཁན།

超级传播者

འགོས་ཁྱབ་ཤུགས་ཆེ་བཟོ་མཁན།

飞沫传播

མཆིལ་ཟེགས་ནས་འགོས་ཁྱབ་འགྲོ་བ།

接触传播

ཐུག་རེག་བྱས་ནས་འགོས་ཁྱབ་འགྲོ་བ།

气溶胶传播

རླངས་རྡུལ་ནས་འགོས་འགྲོ་བགནས་སྐབས

阻断传播途径

འགོས་ལམ་འགོག་པ།

基础性疾病

གཞི་ནདརྨང་གཞིའི་ནད་གཞི

病毒的蔓延

ནད་དུག་མཆེད་པ།  ནད་དུག་ཁྱབ་པ།

隐性感染

མངོན་མེད་འགོས་ཁྱབ། 

外源性感染

ཕྱི་འགོས ཕྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགོས་པ 

密切接触者

འབྲེལ་ཐུགའབྲེལ་འདྲིསདམ་ཟབ་ཡོད་མཁན། 

追踪密切接触者

འབྲེལ་ཐུགའབྲེལ་འདྲིསདམ་ཟབ་ཡོད་མཁན་རྩད་འདེདའཚོལའདེདབྱེད་པ།

传染途径

འགོས་ལམ།  

传播方式

འགོས་སྟངས།

宿主

ནད་དུག རྟེན་གནསརྟེན་ཡུལ

中间宿主

བར་བརྒྱུད་རྟེན་གནསརྟེན་ཡུལ 

易感人群

འགོས་སླ་བའི་མི་ཚོགས།

医院内感染

སྨན་ཁང་ནང་ནས་འགོས་པ།

职业暴露

ལས་རིགས་ཕྱིར་མངོན།

控制疫情蔓延

ནད་ཡམས་འགོས་ཁྱབ་ཚོད་འཛིན།

轻中重危症

ནད་གཞི་ཡང་འབྲིང་ལྕི་ཉེན་བཞི།

确诊病例

ཏན་འཁེལ་ནད་པ།   ཏན་འཁེལ་ནད་དཔེ།

疑似病例

 དོགས་ཡོད་ནད་པ།  དོགས་ཡོད་ནད་དཔེ

散在病例

གྲམ་གནས་ནད་པནད་དཔེ   ཁ་ཐོར་ནད་པནད་དཔེ

输入型病例

ཕྱི་ཡོང་ཕྱི་འགོསནད་པ།  འགོས་དང་པོའི་ནད་པ། 

二代病例

འགོས་གཉིས་པའི་ནད་པ། 

假阳性

གདགས་གཤིས་ལྟར་སྣང་།   དངོས་མིན་གདགས་གཤིས།

排除

འབུད་པ། 

传染性

འགོས་ཁྱབ་རང་བཞིན།   འགོས་གཞི།

致病性

ནད་སློང་རང་བཞིན།   ན་ཚ་བཟོ་གཞི།  

发病率

 ནད་ཕོག་ཚད། 

死亡率

ཤི་ཚད།

致死性

ཤི་སྐྱོན་བཟོ་གཞི།

治愈率

དྲག་སྐྱེད་བྱུང་ཚད།  

疫情防控

ནད་ཡམས་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན།  ནད་ཡམས་འགོག་ཟོན།  

疫情

ནད་ཡམས་གནས་ཚུལ།  

疫区

རིམས་ནད་མཆེདཁྱབཁུལ 

发热病人

ཚ་རྒྱས་ནད་པ།

重症

ཚབས་ལྕིའི་ནད་གཞི།

监测体温

ལུས་དྲོདཚ་བལྟ་དཔྱད། 

体温检测

ལུས་དྲོདཚ་བབརྟག་དཔྱད།

早发现、早隔离

སྔ་ཙམ་ནས་ཤེས་རྟོགས་དང་སྔ་ཙམ་ནས་ལོགས་བཀར་འཇོག་པ།

隔离治疗

  ལོགས་བཀར་སྨན་བཅོས།

集中隔离

ཅིག་སྡུདརུབ་སྡུདལོགས་བཀར་འཇོག་པ།

自我隔离

རང་ཉིད་ལོགས་སྡོད།

居家自我隔离

ཁྱིམ་དུ་རང་ཉིད་ལོགས་སྡོད།

临床数据

ནད་ཐོག་གཞི་གྲངས།

核酸检测

ཉིང་སྐྱུར་བརྟག་དཔྱད།

血清诊断

དྭངས་ཁྲག་ནད་བརྟག

自觉接受医学观察

རང་འགུལ་ངང་གསོ་རིག་ལྟ་ཞིབ་དང་ལེན་ཞུ་བ

解除医学观察

གསོ་རིག་ལྟ་ཞིབ་ལས་གྲོལ་བ།

诊断、治疗、追踪和筛查 

ནད་ངོ་འཛིན་པ།  སྨན་བཅོས་བྱེད་པ། འཚོལ་འདེད་གཏོང་བ།   དབྱེ་བཤེར་བྱེད་པ།

预防措施

སྔོན་འགོག་བྱ་ཐབས།

疫苗

འགོག་སྨན།རིམས་འགོག་སྨན་ཁབ  ཐར་སྨན།  

戴口罩

ཁ་རས་རྒྱག་པ། 

勤洗手/仔细洗手

ལག་པ་ཡང་སེ་བཀྲུ  ལག་པ་གཙང་མ་བཀྲུ་བ

用纸巾或屈肘遮住口鼻

ཕྱིས་ཤོགགམ་ལག་ངར་གྱིས་ཁ་སྣ་འགེབས་པ།

消毒

དུག་སེལ།

避免去人多的地方

མི་མང་སར་མི་འགྲོ་བ།

健康筛查

བདེ་ཐང་དབྱེ་བཤེར།

旅行限制

ཡུལ་སྐོར་འགྲུལ་བཞུད་ཚད་བཀག་བཟོ་བ

健康申报表

བདེ་ཐང་སྙན་ཞུའི་རེའུ་མིག

海鲜市场

མཚོ་ཟས་ཁྲོམ་ར།

活体农贸市场

སྲོག་ཆགས་གསོན་པོའི་ཁྲོམ་ར།

湿货市场

རློན་ཟོག་ཁྲོམ་ར།

动物源

འགོ་ཁུངས་སྲོག་ཆགས།

哺乳动物

འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས།

野味

བདག་མེད་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ་རིགས།

菊头蝠

ཕ་ཝང་སིབ་མགོ་ཅན།

竹鼠

སྨྱུག་བྱི།

གྲུམ་པ།

三、政策举措

གསུམ།   སྲིད་ཇུས་བྱ་ཐབས།

突发公共卫生事件

གློ་བུར་དུ་ཐོན་པའིཐོལ་བྱུང་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་དོན་རྐྱེན།

启动重大突发公共卫生事件一级响应

གློ་བུར་དུ་ཐོན་པའིཐོལ་བྱུང་བས་ཆེའི་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་དོན་རྐྱེན་ཐད་ཀྱི་བརྡ་ལན་རིམ་པ་དང་པོ་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ།

掌握情况,不漏一人

གནས་ཚུལ་གསལ་རྟོགས་བྱས་ནས་མི་གཅིག་ཀྱང་མི་ལུས་པ།

遏制疫情蔓延

ནད་ཡམས་འགོས་ཁྱབ་མི་འགྲོ་བ་བྱེད་པ།

封城

གྲོང་སྡོམགྲོང་ཁྱེར་སྒོ་སྡོམ 

延迟开学

སློབ་ཚུགས་ཕྱིར་འགྱངསསློབ་འགོ་ཚུགས་དུས་ཕྱིར་འགྱངས 

延长春节假期

དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་གྱིགུང་གསེང་རིང་དུ་གཏོང་བ

旅行警告

ཡུལ་སྐོར་འགྲུལ་བཞུད་ཉེན་བརྡ། 

包机撤侨

གནམ་གྲུ་གླས་ནས་ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་ཚུར་བསུ་བ

(公共场所)消毒、通风以及体温检测

མི་མང་འདུ་སརདུག་སེལ་བྱེད་པ་དང་། རླུང་འགྲོ་བཟོ་བ  ལུས་དྲོདཚ་བབརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ

健康状况信息登记表

བདེ་ཐང་སྐོར་གྱི་ཆ་འཕྲིན་ཐོ་འགོད་རེའུ་མིག

停运省际客运

ཞིང་ཆེན་དབར་གྱི་འགྲུལ་མཚམས་བཅད་པ།

免费退票

སྤ་སེ་སློག་ཆ་མེད་པར་ཕྱིར་སློག་བྱེད་པ།

暂停海外团队旅行

ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཚོགས་སྒྲིག་ཡུལ་སྐོར་གནས་སྐབས་མཚམས་འཇོག

关闭景点

གནས་ལྗོངས་སྒོ་རྒྱག་པ།

取消大型集会

འདུ་འཛོམས་ཆེ་གྲས་མཚམས་འཇོག

减少外出

ཕྱི་འགྲོ་ཉུང་དུ་གཏོང་

控制人口流动

ཕྱོགས་འགྲུལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ

两周观察期

གཟའ་འཁོར་གཉིས་རིང་གི་ལྟ་ཞིབ་དུས་ཡུན།

停运长途汽车

ཐག་རིང་འགྲུལ་འཁོར་གཏོང་མཚམས་འཇོག་པ།

调减市内公交

གྲོང་ཁྱེར་ནང་གི་སྤྱི་འཁོར་ཉུང་དུ་གཏོང་

特殊报销政策

དམིགས་བསལ་རྩིས་ཞུའི་སྲིད་ཇུས།

紧平衡

དོ་མཉམ་ཐུབ་ཙམ།

医疗物资紧缺

སྨན་བཅོས་མཁོ་ཆས་མི་འདང་བ།

日常基本生活物资

རྒྱུན་སྤྱོད་འཚོ་བའི་མཁོ་ཆས།

跨境采购

ཁོངས་བརྒལ་ཉོ་སྒྲུབས་ཁོངས་བརྒལ་ནས་ཉོ་སྒྲུབ་བྱེད་པ

囤积食物

བཟའ་བཅའ་གསོག་སྐྱིལ།

捂货惜售

ཟོག་སྐྱིལ་ཉུང་འཚོང་།  ཟོག་སྐྱིལ་དཀོན་འཚོང་།

瞒报

སྦ་གསངབྱས་ནས་སྙན་སེང་མི་ཞུ་བ

哄抬价格

རིན་གོང་ཧམ་སྤོར།

顶格处罚

ཆད་པ་ནན་གཅོད།  ཆད་པ་ཆེ་ཤོས་གཅོད་པ། 

四、机构、职业群体和场所名称

བཞི།  ལས་ཁུངས་དང་།  ལས་རིགས་ཚོགས་པ།  གནས་ཡུལ་བཅས་ཀྱི་མིང་།

世卫组织 

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་རྩ་འཛུགས།

中央应对新型冠状病毒感染肺炎疫情工作领导小组(中央应对疫情工作领导小组)

ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་སར་པའི་གློ་རིམས་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཀྲུང་དབྱང་གི་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་། རིམས་ནད་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཀྲུང་དབྱང་གི་ལས་དོན་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་

国家卫生健康委员会(国家卫健委)

རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བདེ་ཨུ་ལྷན

中国疾病预防控制中心(中国疾控中心)

ཀྲུང་གོའི་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ལྟེ་གནས།  ཀྲུང་གོའི་རིམས་འགོག་ལྟེ་གནས

国家医疗保障局(国家医保局)

རྒྱལ་ཁ་སྨན་བཅོས་འགན་སྲུང་ཅུད།རྒྱལ་ཁབ་སྨན་སྲུང་ཅུད

医疗机构

སྨན་བཅོས་ལས་ཁུངས།

医疗从业者

སྨན་བཅོས་ལས་གཉེར་པ།

一线医护人员

འཐབ་ས་དང་པོའི་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་པ།

定点医院

དམིགས་བཙུགས་སྨན་ཁང་།

发热门诊

ཚ་རྒྱསསྒོ་བསྟེན་སྨན་ཁང་།

重症监护病房

ནད་ལྕིའི་ལྟ་སྐྱོང་ནད་ཁང་།

检疫所

རིམས་ནད་བརྟག་བཤེར་ཁང་།

药店

སྨན་ཚོང་ཁང་།

方舱(医院)

སྒྲོམ་ཚང་སྨན་ཁང་གནས་སྐབས

应急医院

སྐབས་མཁོའི་སྨན་ཁང་།

火神山医院  

ཧོ་ཧྲེན་ཧྲན་སྨན་ཁང་། 

雷神山医院

ལེ་ཧྲེན་ཧྲན་སྨན་ཁང་། 

五、病理症状

ལྔ།   ན་རྐྱེན་ནད་རྟགས།

病理

ན་རྐྱེན།  ནད་ཁམས། 

病原体

ནད་ཀྱི་གཞི་རྐྱེན། ནད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ། 

基本传染数(R0

གཞི་རྩའི་འགོས་གྲངས།

出现症状

ནད་རྟགས་ཐོན་པ།

病毒变异

ནད་དུག་ངོ་འགྱུར།

病毒突变

ནད་དུག་ཐོལ་འགྱུར།

临床表现

ནད་ཐོག་མངོན་ཚུལ།

上呼吸道感染

དབུགས་ལམ་སྟོད་མར་འགོས་པ།

白细胞减少

ཕྲ་ཕུང་དཀར་པོ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བ།

低氧血症

དབྱང་ཉུང་ཁྲག་ནདགནས་སྐབས

纤维化

ཚི་སྣ་ཅན།   

肺脓肿

གློ་བ་རྣག་སྐྲངས།

双肺浸润性病灶

གློ་གཉིས་གྲམ་ནདགློ་གཞོགས་གཉིས་ཀར་གྲམ་པའི་ནད)(གནས་སྐབས

发热

ཚ་བ་རྒྱས་པ།

气短

དབུགས་འཚང་བ།  དབུགས་ཧལ་བ།

乏力

གཟུགས་པོ་ཤུགས་མེད་པ།  

干咳

སྐམ་གློ་རྒྱག་པ།  སྐམ་གློ་ལུ་བ།

头疼

མགོ་ན་བ།

胸闷

སྙིང་ཁམས་མི་དྭངས་བ།  བྲང་ཁ་བསྡམས་པ།  

心慌 

དངངས་འཚབ་ལངས་

恶心想吐

སྐྱུག་མེར་ལངས་པ།

鼻塞

སྣ་འགག་པ།

打喷嚏

ཧབ་ཆི(སྦྲིད)རྒྱག་པ།

流涕

སྣ་ཆུ་འཛར་བ།

咽痛

མིད་པགྲེ་བན་བ།

腹泻

གྲོད་པ་བཤལ་བ།

肌肉/关节痛

ཤ་གནད་དང་རུས་ཚིགས་ན་བ།

呼吸窘迫

དབུགས་བསྡམསའགགཔ།

呼吸困难

དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དཀའ་བ།

呼吸急促(气促)

དབུགས་འཚང་བ།  དབུགས་ཧལ་བ། 

感染性休克

འགོས་ནད་རྐྱེན་གྱིས་བརྒྱལ་བ། གཉན་ཁའི་རྐྱེན་གྱིས་བརྒྱལ་བ།

无症状感染

ནད་རྟགས་མེད་པའི་འགོས་ཁྱབ།   ནད་རྟགས་མེད་པའི་གཉན་ཁ།

爆发

ཤུགས་ཆེ་ཐོན་པ།  མྱུར་ཁྱབ་ཕྱིན་པ།  

彻底煮熟

ཚོས་པོ་བཙོ་བ།

六、器具名称

དྲུག   སྨན་ཆས་ཀྱི་མིང་།

红外体温测量仪

དམར་ཕྱིའི་ལུད་དྲོདཚ་བབརྟག་ཆས

体温检测热像仪

ལུད་དྲོདཚ་བབརྟག་དཔྱད་ཚ་བརྙན་ཡོ་ཆས། 

诊断器具

ནད་ངོ་འཛིན་ཆས།  ནད་བརྟག་ཆས། 

消毒液

དུག་སེལ་སྨན་ཆུ།

消毒湿巾

དུག་སེལ་ལག་འཕྱིས་རློན་པ།

含酒精洗手液

ཨ་རག་ཉིང་ཁུཅིའུ་ཅིང་བསྲེས་པའི་ལག་ཆུ།

面罩

གདོང་ཁེབས།

口罩

ཁ་རས།  

N95口罩

N95ཁ་རས།

医用外科口罩

སྨན་སྤྱོད་ཕྱི་ནད་ཚན་ཁག་གི་ཁ་རས།

防护服

  སྲུང་གོསའགོག་སྲུང་གྱོན་ཆས 

护目镜

མིག་སྲུང་མིག་ཤེལ། 

一次性手套

གཅིག་སྤྱོད་ལག་ཤུབས།  ལག་ཤུབས་སྤྱོད་གཅིག་མ།

负压救护车

ལྡོག་གནོན་མྱུར་སྐྱོབ་རླངས་འཁོར

七、其他医学名词

བདུན།   གསོ་རིག་གི་མིང་ཚིག་གཞན་དག

国际卫生条例 

རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲོལ་ཡིག

流行病

རིམས་ནད།  ནད་ཡམས།

流行病学

རིམས་ནད་རིག་པ།

流行病学调查(流调)

རིམས་ནད་རིག་པའི་བརྟག་དཔྱད། རིམས་དཔྱད

呼吸器官

དབུགས་འདྲེན་དབང་པོ།

呼吸道

དབུགས་ལམ།

消化系统

འཇུ་བྱེད་མ་ལག

神经系统

དབང་རྩའི་མ་ལག

肾功能

མཁལ་ནུས།

流感

ཆམ་རིམས།

结膜炎

མིག་སྐྱིའི་གཉན་ཚད།

宿疾、慢性病

  གཅོང་ནད།   དལ་ནད།

高血压

ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བའི་ནད།  ཁྲག་རླུང་། 

心血管病    

སྙིང་རྩའི་ནད་གཞི།

基因序列 

རྒྱུད་གཞིའི་རིམ་སྟར།

基因结构 

རྒྱུད་གཞིའི་གྲུབ་ཆ།

试剂 

ཚོད་སྨནཚོད་ལྟའི་སྨན་རྫས

诊断

ནད་ངོ་འཛིན་པ།   ནད་བརྟག་པ།   ཁ་དམར་གདགས། 

检测样本

བརྟག་དཔྱད་མ་དཔེ།    སད་མདའ་བཏང་བའི་མ་དཔེ། 

医学观察

གསོ་རིག་ལྟ་ཞིབ།

病毒分离

ནད་དུག་དབྱེ་ཕྲལ།

抗病毒药 

ནད་དུག་འགོག་སྨན།

退烧药

ཚ་བ་གཅོག་སྨན།